وقتي
براي دانشآموزان و داوطلبان كنكور صحبت از برنامهريزي به ميان ميآيد،
اولين تصور اين است كه روي يك برگه كاغذ، ساعات مطالعه خود را مشخص كنند.
مثلا بگويند از ساعت ۴ تا ۵ فلان درس را ميخوانم و از ساعت ۶ تا ۷ فلان درس را و به همين ترتيب.
اما
آيا انجام اين فعاليت، معناي برنامهريزي است؟ آيا تا به حال از چنين
برنامهريزي كه در دورههاي مختلف انجام شده، نتيجهاي هم گرفته شده است؟
در صورتي كه پاسخ منفي باشد، آيا به دلايل عدم موفقيت فكر شده است؟
براساس
بررسيها و تعاريف كارشناسان و مشاوران برنامهريزي، مديريت صحيح يعني
استفاده از امكانات و منابعي كه در اختيار ماست و اين تعريف در دوره آمادگي
كنكور عبارت است از مشخص كردن فعاليتهاي راهبردي با توجه به تواناييها و
امكانات، براي رسيدن به هدف تعيين شده، بنابراين برنامهريزي نقش بسيار
تعيين كنندهاي براي رسيدن به هدف ايفا ميكند.
انواع برنامهريزي:
معمولا بنا به نظر برنامهريزان آموزشي و كارشناسان مشاوره، برنامهريزي انواع مختلفي دارد: برنامهريزي ساعتي و برنامهريزي حجمي يا محتوايي.
اين
دو نوع برنامهريزي هر كدام صاحب امتيازات و معايبي هستند كه موجب موفقيت
ما خواهند شد. برنامهريزي ساعتي در حقيقت همان است كه در بالا به آن
اشاره شد؛ يعني مشاور براي مطالعهی دانشآموز در طول هفته، زمانهايي را
مشخص كند و داوطلب خود را ملزم به اجراي آن مطالعه در بازهی زماني مشخص
شده، نمايد.
اما برنامهريزي محتوايي عبارت است: از تعيين يك حجم مطالعاتي در طول يك دوره، براي رسيدن به هدف از قبل طراحي شده.
البته
پر واضح است كه هر كدام از اين دو نوع صاحب محاسني هستند، به عنوان نمونه
يك داوطلب طي مطالعه گروهي يا دورهاي مانند اردوهاي مدرسه، نيازمند يك
برنامهی ساعتي هماهنگ براي سنجش ميزان تواناييهای خود است كه اين برنامه
توسط مشاور طراحي و تدوين ميشود.
اما
آيا اين برنامه براي طول هفته و با توجه به اتفاقاتي كه در آن ممكن است رخ
بدهد، اجرايي و عملي است. اگر شما در يك روز بيمار شديد يا مهمان
ناخواندهاي سر رسيد و مانع اجراي برنامه شما شد، قادر خواهيد بود آنرا در
همان روز يا روزهاي ديگر جبران كنيد؟ آیا تاثير رواني و نگراني و استرس
توليد شده از عدم اجراي برنامه روي ساير بازدهها قابل انكار است؟
اما
در برنامهريزي محتوايي قدرت انعطاف برنامه را مشاهده ميكنيد. ميتوانيد
با توجه به اولويت فعاليتهايتان برنامه را تنظيم كنيد و براي رسيدن به حجم
مشخص شده، نگران كمبود وقت نباشيد. امروزه در بيشتر آكادميهاي مطرح و
دورههاي مشاوره، استفاده از برنامهريزي محتوايي به دانشجويان توصيه
ميشود.